Derinin Nemlendirilmesi ve Nemlendirici Ajanlar
Derinin düşük nem oranı , kuru deri açısından en başta gelen faktördür. İlk olarak Blank tarafından 1950 lerde bu durum ortaya atıldıktan sonra ; derinin nemlendirilmesiyle ilgili çalışmalar önem kazanmıştır . Son 50 - 60 yılda pek çok bilimadamı derinin nemlendirilmesi ile ilgili çalışmalar yapmışlar ve bilinmeyenleri çözmeye çalışmışlardır.
Derinin nemlenmesi , nemini ve suyunu koruması aynı zamanda derinin yaşlanmasını da geciktirmektedir. Derinin yaşlanması, derinin su tutma kapasitesiyle orantılıdır. Deri yaşlandıkça su tutma kapasitesi azalır.
Günümüzde artık oklüzif ler (kapatıcı) ve humektanlarla (su tutucu) stratum korneum tabakasının nemlendirilmesinin artırılabileceği ve emoliyenlerle kabalaşmış deri yüzeyinin yumuşatılabileceği bilinmektedir.
Sıklıkla kullanılan nemlendiriciler : Su içinde yağ emülsiyonu olanlar ( örn. Kremler ve losyonlar ) ve yağ içinde su halindeki el kremleridir.. Ana içerikleri iki tiptir
- okluzifler
- humektanlar
Iyi bir nemlendirici her ikisini de içermelidir..
OKLUZİFLER (kapatıcı ,örtücü )
Bunların da en etkilisi katı ve sıvı vazelin dir. Diğerleri ; parafin, skualen,dimetikon, soya yağı, üzüm çekirdeği yağı,propilen glikol, Stratum korneumu kaplayıp , kapatarak trans epidermal su kaybını (TSEK) azaltan ajanlardır. Bu yüzden de suyun geçmesini önleyecek yapıda , genellikle yağ içinde çözünebilen ve cilt bakım kozmetiklerinde yaygın olarak kullanılan yağlı maddelerdir. Cilt kuru- luğunun tedavi edilmesinde en iyi seçeneklerden biri okluzifler olup Lanolin ve balmumu dur.
Tüm bu ürünler sadece deride bulunduklarında TSEK nı azaltmada etkili olurlar. Ciltten temizlendiklerinde TSEK normal seviyeye döner.
HUMEKTANLAR
Yüksek su tutucu özellikleri olan, suda çözünen maddelerdir. Bunlar epidermisteki ve atmosferdeki suyu (atmosferdeki nem %80 den fazla ise) çekebilme özelliğine sahiptirler.
Humektanlar, çevreden suyu çekerek derinin nemlenmesine yardımcı olabildikleri gibi , düşük nemli ortamlarda da derin epidermis ve dermisten suyu çekerek derinin kuruluğunu artırabilirler bu nedenle, okluziflerle kombine edildiklerinde daha etkili olurlar.
Humektanlar, deriye suyu çekerek stratum korneumda hafif şişmeye neden olurlar.Böylece ciltte daha düz ve pürüzsüz bir görünüm sağlarlar. Kırışık giderici etkisi uzun vadede kalıcı olmasa da ,
Kırışık giderici olarak piyasaya sunulan kremler çoğunlukla içeriğinde humektan bulundurdukları için bu etkiyi gösterirler. Sık kullanılan humektanlara örnek vermek gerekirse;
- sorbitol
- sodyun hyaluronat
- üre
- propilen glikol
- alfa hidroksi asitler
- şeker sayılabilir
- EMOLİYENLER (yumuşatıcılar )
Bunlar cildi daha düzgün ve yumuşak tutmak amacıyla kozmetikler içine ilave edilen maddelerdir. Lanolin i örnek verebiliriz.
KOLLAJEN VE PEPTİK İÇERİKLER
Pek çok pahalı nemlendiriciler kollajen içerir. Kollajen diğer hidrolize proteinler ve polipeptit gibi ürünler deri üzerinde bir film tabaka oluşturarak, düzensizlikleri doldurarak etkili olurlar. Yaşlanma sırasında kaybedilen kollajenin yerini alamazlar, molekül ağırlıkları buna uygun değildir.
DİĞER İÇERİKLER
Pek çok nemlendirici ; C vitamini, E vitamini, lipoik asit ve koenzim Q10 gibi antioksidan maddeleri içermektedir. Antioksidanların serbest radikallerin sayısını azalttığına ve aynı mekenizma ile anti aging etki gösterdiğine inanılmaktadır. Yeşil çay ile soya, kozmetik nemlendiriciler içinde popüler olanlarıdır.
Nemlendiricilerin yan etkilerine dair yayınlar da vardır :
Nemlendiricilere ilave edilen koruyucular, parfümler, çözücüler ve güneş koruyucular, lanolin,propilen glikol, Evitamini ve kathon CG gibi maddeler, alerjik kontakt dermatit gelişmesine neden olabilirler.
Nemlendirici alırken ve kullanırken içerdiği ürün ve katkı maddelerine dikkat etmek gereklidir..